Chojane-Gorczany

W 1579 roku nowy król Polski, Stefan Batory, rozpoczął wojnę z Rosją. Na wojnę potrzebne były duże środki finansowe, zatem rozpoczęto pobór podatku od majątków szlacheckich. Spis przeprowadzono rok później, według niego we wsi Chojane Gorczany mieszkał Adam, syn Adama, dziedzicząc na prawie 2 włókach. Sam uprawiał swoją ziemię. Zapisano tu również Kaspra Kraszowskiego, który dzierżawił ziemię od Jana, syna Józwy z Chojanego, i Marcina Sowy – dział ten liczył ¾ włóki. Zatem była to niewielka wioska zamieszkała wyłącznie przez drobną szlachtę. Jest to pierwszy zapis na temat istnienia tego osiedla.

Mieszkała tu drobna szlachta (głównie Chojeńscy), ale też inni szlachcice – już w XVII wieku notowano tutaj Kuleszów.

Nazwę miejscowości pisano rozmaicie. W XVII i XVIII wieku Choiane Gorczane, w XIX Choine gorzany, na mapie Królestwa Polskiego z 1839 roku, Choiane Gorczany, ta nazwa na stałe już została przypisana tej wsi.

Wsie zamieszkałe przez drobną szlachtę były z reguły niewielkie, liczyły do XX wieku po kilka, kilkanaście domów. Podobnie było i tutaj. W 1827 roku w tej wiosce notowano 10 domów i 78 mieszkańców.

Od 1867 roku miejscowość należała do gminy Chojane, następnie do gminy Wysokie Mazowiecki. Dane z 1891 roku przekazują informacje o 10 gospodarstwach drobnoszlacheckich na 138 ha ziemi (68 ha gruntów ornych, 7 ha łąk i 13 ha lasów), średnie gospodarstwo miało obszar ponad 10 ha.

Na początku XX wieku w pobliżu tej miejscowości powstały liczne maleńkie osiedla. Na mapie z 1935 roku można zauważyć te niewielkie osady między północną częścią okolicy szlacheckiej Chojany (Bąki, Gorczany, Piecki), a południową Pawłowięta, Stankowięta, Sierocięta) były to następujące osiedla: Chojanka, Kliny, Smużki, Zbytki, Dębowo, Ryczka, Siedzianka, Zajarowa Budka, Przygóra, Wonieczan. Wszystkie liczyły najwyżej po kilka domów. Wokół nich były spore obszary lasów, jednak porównując tę mapę (rok 1935) z mapą o 100 lat starszą widać duże różnice w zalesieniu tego obszaru. Na południowy zachód od Gorczan w pierwszej połowie XIX wieku nie było lasów, były natomiast sto lat później. Miejscowość Chojane Gorczany w 1921 roku liczyła 12 domów i 85 mieszkańców, w tym 10 Żydów.