1 marca obchodzone jest święto państwowe – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – bohaterów, „którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”. (fragment ustawy z 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. )
Żołnierzy Wyklętych określa się również „Żołnierzami Niezłomnymi ” lub „żołnierzami drugiej konspiracji”.
Data 1 marca nie jest przypadkowa. Tego dnia w 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, pomiędzy godziną 20.00 a 20.45 strzałem w tył głowy zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy. Ciał zamordowanych nie wydano rodzinom. Pogrzebano je w nieznanym do dziś miejscu. Śmierć ponieśli: Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel.
Żołnierze Wyklęci wywodzili się z różnych organizacji, jak: Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne czy Bataliony Chłopskie. Komunistyczna propaganda nazywała ich „zaplutymi karłami reakcji”, „zdrajcami”, „bandytami”. Byli skazywani na śmierć, wieloletnie więzienie albo pobyt w obozie. Niektórych sądzono w procesach pokazowych, jak rotmistrza Witolda Pileckiego czy księdza Władysława Gurgacza.
Do 1956 roku zapadło ponad 8 tysięcy wyroków śmierci. Straconych zakopywano często w nieoznaczonych dołach śmierci. Żołnierzami podziemia byli między innymi generał August Fieldorf „Nil”, major Hieronim Dekutowski „Zapora”, major Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, Danuta Siedzikówna „Inka”, podpułkownik Łukasz Ciepliński „Pług”. Ostatni z żołnierzy wyklętych – wachmistrz Józef Franczak „Lalek”, z oddziału kapitana Zdzisława Brońskiego „Uskok”, zginął 18 lat po II wojnie światowej, 21 października 1963 roku w obławie w Lubelskiem.
Historię niezłomnej postawy bohaterów, którzy chcieli żyć w niepodległej Polsce opisują liczne książki. To właśnie z nich dowiadujemy się więcej o tym dlaczego zostali „wyklęci” podczas walki o żołnierski honor i prawo do normalnego życia. Dramatyczne losy żołnierzy odzwierciedlają zarówno woluminy naukowe, poświęcone historii, jak i tzw. powieści historyczne oparte na prawdziwych wydarzeniach.
Oto przykłady kilku woluminów dostępnych w naszej bibliotece poświęconych wyłącznie Żołnierzom Wyklętym, przy czym nasz księgozbiór zawiera wiele utworów związanych z obozami koncentracyjnymi i Armią Krajową.
„Skazy na pancerzach: czarne karty epopei Żołnierzy Wyklętych” Piotr Zychowicz
„Żołnierze Wyklęci. Niezłomni bohaterowie” Joanna Wieliczka- Szarakowa
„Dziewczyny wojenne: prawdziwe historie” Łukasz Modelski
„Rotmistrz Pilecki: ochotnik do Auschwitz” Adam Cyra
„Ochotnik: o rotmistrzu Witoldzie Pileckim” Marco Patricelli
„Ochotnik : prawdziwa historia tajnej misji Witolda Pileckiego” Fairwather Jack
„Brygady Łupaszki: 5 i 6 Wileńska Brygada AK w fotografii 1943-1952” Kazimierz Krajewski
„Batalion Armii Krajowej „Czata 49” w Powstaniu Warszawskim” Bartosz Nowożycki
,,Hubal” Jacek Komuda
„Czerwona zemsta ” Krzysztof Goluch
„Czerwona zemsta II” Krzysztof Goluch
https://biblioteka.kuleszek.pl/aktualnosci/w-holdzie-zolnierzom-wykletym.html